Sosyoloji Konu AnlatımıSosyoloji, kısaca toplum bilimi olarak da bilinmektedir. Sosyoloji, toplumdaki örgütlenme ve grupları, bunlar arasındaki değişim ve gelişmeleri, olayları ve varoluşları kendi yöntemleri ve araştırmalarıyla inceleyen pozitif bir sosyal bilimdir. Sosyoloji, bağımsız bir bilim olarak felsefeden ayrılır. Bağımsız olmasının nedenleri arasında reform, Fransız İhtilali, Aydınlanma, Sanayi Devrimi, Rönesans, doğa bilimleri ve felsefi düşüncede meydana gelen gelişmeler bulunmaktadır. Sosyoloji terimi, ilk olarak 1839 yılında Auguste Comte tarafından kullanılmıştır. Ancak sosyolojinin yaygınlaşmasına öncülük eden kişi İngiliz sosyolog Herbert Spencer'dır. Sosyolojinin AlanıSosyoloji, toplumu bütünlük çerçevesinde inceleme konusu yaparken ele aldığı konuları toplum ve toplumun evreni, sosyal yapı, kültür, sosyal değişme ve toplumsal kurumlar başlıkları altında toplar. Sosyolojide Toplum ve Toplumların YeriToplum, belli bir alanda, belli otoritelere bağlı olarak temel yaşamlarını korumak amacıyla sosyal ilişkilerini kuran topluluklara verilen addır. Farklı yaşam tarzları, toplumların kendilerine ait kültürlerini ortaya koyar. Toplumlar arasında farklılıklar gözlemlenmektedir. Sosyal ilişki niteliği cemaat ve cemiyet olarak ikiye ayrılır. Cemaat, ortak ilişkinin, ortak mülkiyetin, "biz" duygusunun hâkim olduğu, adetlere ve törelere bağlı olarak yaşanan alanlardır ve genellikle köy topluluklarını anlatır. Cemiyet ise çıkarların hâkim olduğu, bireysel mülkiyetin ve bireysel iradenin görüldüğü, toplumun resmi yollardan yazılı kurallara göre sağlandığı şehir topluluklarına denir. Sosyolojide KültürKültür, bir toplumun kendine özgü yaşama felsefesinin ifadesidir. Davranış, sanat, inanç, hukuk, töre, bilgi ve benzeri unsurlar toplumun kültürünü oluşturur. Kültür, insanların eseridir; insanın olmadığı yerde kültür de olamaz. Kültür, zamana ve toplumdan topluma değişiklik gösterebilir. Bütünleştirici bir yapıya sahiptir. Aynı dili konuşan, vatanını koruyan, inançları aynı olan bireyler kültürel bir birlik oluşturur. Sosyolojide kültür, alt kültür, kültürleşme, kültürlenme, kültürel yozlaşma, kültürel değişme ve kültürel şok gibi kavramlarla incelenir. Sosyolojide Toplumsal KurumlarToplumsal kurumlar, toplumdaki ortak ve temel ihtiyaçların karşılanmasına yönelik sosyal ilişkilerin ortaya çıkmasına denir. Bu kurumlar, toplumda değerlere göre değişim gösterir. Bu farklılıklar toplumsal farklılıkların da oluşmasına yol açar çünkü toplumsal kurumlar, toplumu şekillendiren en önemli unsurların başında gelir. Toplumsal Kurumların Temel ÖzellikleriToplumsal kurumlar her toplumda bulunur ancak toplumdan topluma ve zamanla değişirler. Bu kurumlar, ihtiyaçlar üzerine doğduklarından, ihtiyaçların karşılanmasında işlevseldir. Her toplumun kendine göre yapısı ve kuralı vardır. Çağdaş toplumlarda bir kurumun üstlendiği işi başka bir kurum da üstlenebilir. Toplumda bütünlük hâkim olduğundan, kurumlardan biri değişirse bu diğer kurumları da etkiler. Toplumsal kurumlar, toplumun yapısını oluşturduğundan, toplumların hızla değişmesi bunalımlara neden olabilir. Sosyolojide Sosyal GelişmeSosyolojide sosyal gelişme, ekonomik büyüme, orta sınıflaşma ve sosyal bütünleşme diye üç ana unsurdan oluşmaktadır.
|
Sosyolojinin toplum bilimi oldugu ve toplumu inceleyen pozitif bir sosyal bilim oldugunu ogrenmek beni sasirtti. Ozellikle sosyal iliskilerin cemaat ve cemiyet olarak ikiye ayrilmasi ve bu iki kavram arasindaki farklar dikkatimi cekti. Toplumsal kurumlarin toplumdaki ihtiyaclar uzerine dogmasi ve ihtiyaclarin karsilanmasinda islevsel olmasi da ilginc geldi. Sosyolojinin alaninda toplum ve toplumun evreni, sosyal yapi, kultur, sosyal degisme ve toplumsal kurumlarin inceleme konusu yapilmasi ne anlama geliyor?
Cevap yazMerhaba Huda,
Sosyolojiye olan ilgin ve farkındalığın gerçekten etkileyici. Sosyolojinin toplum bilimi olarak tanımlanması ve pozitif bir sosyal bilim olması, onun bilimsel yöntemlerle toplumu ve sosyal ilişkileri incelemesini ifade eder. Cemaat ve cemiyet kavramları arasındaki farklar, sosyal ilişkilerin niteliği açısından önemlidir. Cemaat daha çok kişisel ve duygusal bağlara dayalı iken, cemiyet resmi ve amaç odaklı ilişkilerdir.
Toplumsal kurumların toplumdaki ihtiyaçlar üzerine doğması ve bu ihtiyaçları karşılamada işlevsel olması, sosyolojik açıdan oldukça anlamlıdır. Bu, toplumun dinamik ve sürekli değişen bir yapıya sahip olduğunu gösterir. Sosyolojinin, toplum ve toplumun evreni, sosyal yapı, kültür, sosyal değişme ve toplumsal kurumlar gibi konuları incelemesi, toplumun nasıl işlediğini, değiştiğini ve geliştiğini anlamaya yönelik önemli bir çabadır. Bu konuların incelenmesi, sosyal düzenin nasıl kurulduğunu ve sürdürüldüğünü açıklamaya yardımcı olur.
Sosyoloji, bireylerin ve grupların davranışlarını anlamak ve bu davranışların altında yatan sosyal faktörleri ortaya çıkarmak açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle, sosyoloji çalışmaları sayesinde toplumun daha derinlemesine anlaşılması mümkün olur. İlginin devamını dilerim!
Sevgiler,