Fotosentez Konu Anlatımı Fotosentez, bazı canlı gruplarının kloroplast veya klorofil yardımı ile atmosferde bulunan karbondioksidi ve topraktan aldıkları suyu kullanarak oksijen ve glikoz üretmeleridir. Diğer bir ifadeyle, inorganik moleküllerin kullanılarak organik moleküllerin sentezlenmesi sürecidir. Fotosentezin görüldüğü canlı grupları hem ökaryot hem de prokaryot hücre yapısına sahiptir. Olay sadece ışıklı ortamda gerçekleşir. En bilinen örnekler arasında bitkiler, mavi-yeşil algler ve öglena gibi organizmalar bulunur. Bu konu, müfredata göre 11. sınıf biyoloji dersi kapsamında anlatılmaktadır. Öğrencilerin en çok zorlandıkları konulardan biri olan fotosentez, basit ve anlaşılır bir şekilde anlatılarak öğrencilerin tam olarak kavraması hedeflenmelidir. Fotosentez Reaksiyonları Fotosentez reaksiyonları ikiye ayrılmaktadır: ışığa bağımlı ve ışıktan bağımsız reaksiyonlar. Işığa bağımlı reaksiyonlarda üretilen maddeler, ışıktan bağımsız reaksiyonlarda kullanılarak süreç devam ettirilir. Işığa Bağımlı Reaksiyonlar Işığa bağımlı reaksiyonlar, kloroplastın zar kısmı olan granalarda gerçekleşmektedir. Bu devre için kesinlikle ışık gereklidir. Işık olmadan bu reaksiyon gerçekleşmez. Işığa bağımlı reaksiyonlar kendi içinde ikiye ayrılır: devirli ve devirsiz fotofosforilasyon.
Sonuç olarak, ışıklı evrede 6 molekül su kullanılarak 18 molekül ATP, 12 molekül NADPH ve 6 molekül oksijen açığa çıkar. Oksijen dış atmosfere verilirken, diğer üretilen maddeler ışıktan bağımsız reaksiyonlarda kullanılır. Işıktan Bağımsız Reaksiyonlar Işıktan bağımsız reaksiyonlar, ışık kullanılmadığı için enzimatik reaksiyonlardır ve bu nedenle karanlık evre olarak da adlandırılır. Ancak olaylar yine ışıklı ortamda gerçekleşir. Bu olay, kloroplastın sıvı kısmı olan stromada gerçekleşir. Işıklı evrede üretilen hidrojen molekülleri ile dışarıdan alınan karbondioksit molekülü kullanılarak organik bileşik olan glikoz sentezlenir. Bu reaksiyon için gerekli olan aktivasyon enerjisi, ışıklı evrede üretilen ATP'den karşılanır. Bu evre enzimler tarafından kataliz edildiği için sıcaklık değişimlerine karşı oldukça hassastır. Bu olay sonucunda 1 molekül glikoz ve 6 molekül su açığa çıkar. Fotosentez Olayını Etkileyen Faktörler Fotosentez olayını etkileyen faktörler ikiye ayrılmıştır: dış faktörler ve kalıtsal faktörler.
|
Omay
23 Temmuz 2024 SalıFotoliz olayı sonucu açığa çıkan oksijenin tamamı dış atmosfere mi veriliyor, yoksa bitki tarafından başka bir süreçte kullanılıyor mu? Ayrıca ışığa bağımlı reaksiyonlarda üretilen ATP ve NADPH tam olarak ne zaman kullanılıyor ve bu süreçler bitki için ne kadar enerji verimli?
Cevap yazAdmin
23 Temmuz 2024 SalıMerhaba Omay,
Fotoliz sonucu açığa çıkan oksijenin tamamı dış atmosfere verilmez. Bir kısmı bitki tarafından solunum için kullanılır, ancak çoğunlukla atmosfere salınır. İşığa bağımlı reaksiyonlarda üretilen ATP ve NADPH, Calvin döngüsü olarak bilinen karanlık reaksiyonlarda kullanılır. Bu döngüde, karbon dioksit şeker moleküllerine dönüştürülür. Bu süreçler bitki için oldukça enerji verimlidir, çünkü bitkinin hayatta kalması ve büyümesi için gerekli olan organik moleküllerin sentezini sağlar.