Fiilimsiler Konu Anlatımı ve İçeriği
08 Temmuz 2024

Fiilimsiler Konu Anlatımı ve İçeriği

Fiilimsiler Konu Anlatımı

Fiilimsiler, fiillere eklenen bazı eklerle oluşturulan ve fiillerin isim, sıfat veya zarf şeklini alan sözcüklere denir. Fiilimsiler, geniş ve kapsamlı bir konudur. Bu nedenle dikkatli bir şekilde anlaşılması ve üzerinde durulması gerekmektedir. Fiilimsiler, zarf fiil, sıfat fiil ve isim fiil olmak üzere üçe ayrılır. Her birinin kendine ait özel fiilimsi ekleri vardır. Yani, fiiller belirli ekler alarak fiilimsi olurlar.

İsim Fiil

İsim fiil, fiillere "-ma, -ış, -mak" ekleri getirilerek oluşturulan ve fiillerin isim haline gelmesini sağlayan sözcüklerdir. Bunu hafızada tutabilmek için "ma(y)ışmak" şeklinde kodlayabiliriz.

Örneğin:
  • Benim ömrüm bu tarlada çalışmakla geçti. (Çalış > fiil kökü + mak > isim fiil eki)
  • Bugün okula gitmemek için, kardeşinin yerine işe gitti. (Git > fiil kökü + me > isim fiil eki)
  • Bizim çocuklar, az önce geçen arabaların geçişini seyrediyordu. (Geç > fiil kökü + iş > isim fiil eki)
  • Bir gülüşü var ki, dünyalara bedeldir. (Gül > fiil kökü + üş > isim fiil eki)

Not: İsim fiil eki almasına rağmen, bir varlığın adını gösteren sözcükler fiilimsi olarak sayılmazlar.

Örneğin:
  • Elindeki çakmakla sigarasını yakmaya çalışıyordu. (Çak > fiil kökü olmasına rağmen, "mak" eki isim fiil oluşturmaz. Çünkü çakmak, yakıcı ve yanan bir madde olarak kabul edilir ve kalıplaşmış bir ek halini almıştır.)
  • Günün her saatinde dondurma yiyor. (Dondur > fiil kökü. "ma" eki getirilerek dondurma olmuştur ve kalıplaşarak yiyecek olma özelliği kazanmıştır.)

Sıfat Fiil

Sıfat fiil, diğer adıyla ortaçlar, "-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş" ekleriyle oluşturulur. Bu ekler daha kolay anlaşılması için "Anası mezar dikecekmiş" şeklinde kodlanarak ezberlenebilir.

Örneğin:
  • Çalışan insanı herkes sever. (Çalışan > sıfat + sıfat fiil, insan > isim)
  • Yıkılası gözlerin beni yaktı. (Yıkıl > fiil kökü + ası > sıfat fiil eki)
  • Görünmez kazaya kurban gitti. (Görün > fiil kökü + mez > sıfat fiil eki)

Not: Sıfat fiiller bazen olumsuz şekilde de olabilir.

Örneğin:
  • Ağlamayan bebeğe mama vermezler.
  • Olmayacak duaya amin denmez.

Zarf Fiil

Zarf fiil, fiillere getirilen "-madan, -ken, -dıkça, -maz, -dığına, -casına, -ince, -ip, -e, -alı" ekleriyle oluşturulur. Kelimeleri zarf fiil yapma görevi gören bu ekler, ünlü uyumuna göre değişiklik gösterebilir. Bu ekleri daha kolay ezberlemek için "Malatyalı emadan ince bir arandıkça, eve varmazcasına gelmeksizin çıktığında" kodlaması kullanılabilir.

Örneğin:
  • Kapılar kapanmadan içeriye girmek istiyorum. (Kapan > fiil kökü + madan > zarf fiil eki)
  • Çırpındıkça daha da batacağını idrak etmişti. (Çırpın > fiil kökü + dıkça > zarf fiil eki)
  • Masadaki tabaklar kırılınca yenisini aldık. (Kırıl > fiil kökü + ınca > zarf fiil eki)

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Konu Anlatımı

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Konu Anlatımı

Çember Konu Anlatımı ve İçeriği

Çember Konu Anlatımı ve İçeriği

Cümlenin Öğeleri Konu Anlatımı

Cümlenin Öğeleri Konu Anlatımı

Divan Edebiyatı Konu Anlatımı

Divan Edebiyatı Konu Anlatımı

8 Sınıf Fen Konu Anlatımı ve İçeriği

8 Sınıf Fen Konu Anlatımı ve İçeriği