Paragraf, hayatımızın birçok alanında, özellikle sınavlarda sıkça karşımıza çıkan önemli bir metin türüdür. Paragrafta anlam sorularını kolay bir şekilde çözmenin en etkili yolu, çok kitap okumaktan geçer. Sadece Türkçe derslerinde değil, tarih, coğrafya ve hatta matematik gibi derslerde de uzun paragrafları hızlı bir şekilde anlamanın yolu yine çok okumaktan geçer. Paragrafta anlam, öğrencilerin korkulu rüyasıdır. Uzun paragraflarda sınavlarda korkup yapmaktan bile vazgeçilir, oysa uzun olan paragraf sorularında cevap genellikle içindedir ve daha basit sorulardır.

Paragrafta öncelikle ana düşünce, bir yargı bildirir. Paragraf okunduğunda bu ana düşünce herkes tarafından aynı şekilde algılanır. Ana düşünce, bütün parça ile alakalıdır. Tek cümle ile etkileyebildiğinden bu cümle ana düşünce cümlesi olur. Paragrafın neden bahsettiği bulunursa, yani anlatılan konu belirlenirse, ana düşünce de daha kolay bulunur.

Ana düşünceyi daha geliştirmek ve desteklemek amacıyla ana düşüncenin etrafında yer alan küçük düşünceler bulunur. Bunlara yardımcı düşünceler denir. Paragrafta anlam konu anlatımı yapılırken ana düşünce ve yardımcı düşünceler iyi anlaşılırsa paragrafın anlatmak istediği konu daha çabuk anlaşılır. Ana düşünce bir tane iken yardımcı düşünce birden fazladır. Genellikle sayısal cümleler olarak karşımıza çıkar. Yardımcı cümleler, ana cümle gibi parçanın tamamını kapsamaz; yalnızca bir bölümü ile ilgili hüküm bildirir ve sadece ana düşüncenin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Paragrafta anlam konu anlatımı ile alakalı yardımcı düşünce soruları genellikle olumsuz olarak sorulur.

Paragrafta anlam konu anlatımı içinde anlatım teknikleri vardır ve bu teknikler dört tanedir:

Betimleme, anlatılan bir konunun duyan kişi tarafından zihinde canlandırılmasıdır. Konu en ince ayrıntısına kadar anlatılarak karşı tarafın zihninde bir resim çizilir. Kısacası yazar, sözcüklerle resim yaparak okuyucunun gözünde canlandırma yapmasını sağlar.

Öykülemenin olabilmesi için öncelikle anlatılan bir olay ve kahraman olması gerekir. Olaylar öykülemede, betimlemeden farklı olarak olayın akışı da anlatılmaktadır. Aynı paragrafta betimleme ve öyküleme iç içe olabilir.

Açıklama, bir olay ya da konu ile ilgili bilgi vermek amacıyla yapılan yazılardır. Genellikle bu paragraflar ders kitaplarında veya ansiklopedilerde kullanılır. Bu paragraflarda ne kahraman ne de olay vardır; bu tür yazılarda amaç sadece karşı tarafa bilgi vermektir. Açıklamada nesnel bir durum vardır, duygulara yer verilmeden yapılan yazılardır.

Tartışma yazılarında bir tez ve bir de antitez vardır. Yani iki karşıt düşünce bulunur ve her taraf diğerinin eksik tarafını bulmaya çalışarak yazılarını oluşturur. Tartışmada taraflar, kendi düşüncelerinin doğruluğunu savunurlar. Aynı düşünceye sahip olan insanlar arasında tartışma olamaz; tartışmanın olabilmesi için iki farklı düşünceye sahip iki farklı kişinin olması gerekir. Bu tarz paragraf sorularında genellikle yazarın düşüncesinin karşıtı olan düşünce verilir ve daha sonra yazarın düşüncesi anlatılır.